ABD Kongresi savaş uçaklarını emekli etmek istemiyor

ABD Kongresi, A-10 Thunderbolt II ve F-15 savaş uçaklarının, RQ-4 Block 40 Global Hawk İHA’ların, KC-135 yakıt ikmal uçaklarının ve C-130 nakliye uçaklarının hizmet dışına çıkarılmasını engelledi.

ABD’nin savunma havacılığına yönelik planları, 2026 yılında Kongre’nin daha sıkı denetimi altında ilerleyecek. Bu bağlamda yasama organı, büyük modernizasyon programları gecikmeler, maliyet baskıları ve üretim belirsizlikleriyle karşı karşıyayken, operasyonel kapasitenin korunmasını öncelik olarak görüyor.

Yeni kabul edilen 2026 Mali Yılı Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası (NDAA), savaş uçakları, nakliye ve tanker filolarına önemli yatırımlar öngörürken, ABD Hava Kuvvetleri’nin günlük operasyonların belkemiğini oluşturan eski platformları emekliye ayırma girişimlerine ciddi kısıtlamalar getiriyor.

Aerospace Global News tarafından yapılan habere göre ortaya çıkan tablo, iki dönem arasında sıkışmış bir kuvvete işaret ediyor. ABD Hava Kuvvetleri yeni nesil uçaklara ve otonom sistemlere hızla geçmek isterken, Kongre geleceğin kabiliyetlerinin henüz sahaya çıkmaya hazır olmadığını vurgulayarak mevcut kapasitenin şimdiden azaltılmasına karşı çıkıyor.

A-10 emeklilik planlarına bloke

Kongre, ABD Hava Kuvvetleri’nin A-10 Thunderbolt II (Warthog) filolarını küçültme planlarını bir kez daha engelledi. NDAA, 2026 mali yılı fonlarının A-10’ların emekliye ayrılması, emekliliğe hazırlanması veya filonun 103 uçağın altına düşürülmesi için kullanılmasını yasaklıyor. Herhangi bir muafiyet talebi; görev devri, personel etkileri ve yerel topluluklara yansımaları içeren ayrıntılı bir yeniden sermayelendirme planı gerektiriyor ve Kongre’ye, herhangi bir uçağın hizmetten çıkarılmasından 30 gün önce bildirim yapılmasını şart koşuyor.

Bu düzenleme, ABD Hava Kuvvetleri’nin yakın hava desteği görevleri için tamamen fonlanmış ve uygulanabilir bir alternatif sunamadığı yönündeki şüpheleri gösteriyor olabilir. Keza ABD Hava Kuvvetleri, 2026’da kalan 162 adet A-10’un tamamını emekliye ayırmayı hedeflemişti. Buna karşılık Kongre, en az 103 adet A-10’un 30 Eylül 2026’ya kadar hizmette kalmasını zorunlu kıldı. Bunların 93’ü ana görev uçağı olarak sınıflandırılıyor. Ayrıca Hava Kuvvetleri’nin 31 Mart 2026’ya kadar 2027–2029 dönemini kapsayan A-10 geçiş planını Kongre’ye sunması gerekiyor.

F-15 savaş uçakları da emekli edilmeyecek

Önceki mevzuat, F-15E Strike Eagle filosunda daha hızlı bir küçülmeye izin veriyordu. Ancak ABD Hava Kuvvetleri’nin 2026’da 21 uçağı emekliye ayırma planı durduruldu. NDAA, emeklilikleri 2027 ve 2028’e erteledi:

• 2026: Emeklilik yok

• 2027: En fazla 21 uçak

• 2028: En fazla 30 uçak

Bu adımların NGAD (Yeni Nesil Hava Hakimiyeti) ve F-15EX sayıları istikrara kavuşana kadar, savaş uçağı kapasitesinin korunmasını amaçladığı düşünülebilir.

İHA’lara da emeklilik yasağı

Kongre, RQ-4 Block 40 Global Hawk İHA’larının emekliye ayrılmasına yönelik yasal kısıtlamayı 30 Eylül 2030’a kadar uzattı. ABD Hava Kuvvetleri, bahse konu İHA’ların görevlerini uzay tabanlı istihbarat-gözetleme-keşif (ISR) sistemleri ve “hayalet” platformların yapacağını savunmakta ancak yasama organı özellikle Pasifik ve Avrupa’daki mevcut operasyonel talebin kesintiye tahammül etmediğini vurguluyor.

ABD Kongresi, tanker uçakları için de düzenlemeler getirdi. Bu kapsamda KC-46A Pegasus teslimatlarındaki gecikmeler nedeniyle yeni kabul edilen yasada KC-135 Stratotanker uçaklarının ana görev platformları olarak kalması şart koşuluyor. Uçaklar, yeterli personel ve eğitim kapasitesine sahip kanatlara yeniden tahsis edilecek; böylece KC-135’lerin erken aşamada depoya alınması ya da yedek role kaydırılması engelleniyor. Ayrıca Kongre, C-130 nakliye uçakların asgari envanter gerekliliklerini ve Ulusal Muhafız gücündeki azaltımlara yönelik yasağı da 2028 mali yılına kadar uzattı.

Yasama organı, aynı anda yaşlanan birden fazla filonun küçülmesinin yaratacağı riske dikkat çekmekte. Bu bağlamda F-35A tedariki sürse de, NGAD takvimi belirsizliğini koruyor ve F-15EX sayıları sınırlı. A-10 ve F-15E emekliliklerine getirilen kısıtlamalar, yüksek talep ortamında operasyonel kapasitenin düşürülemeyeceği mesajını vermekte. Kongre’nin ABD’nin küresel müdahale kabiliyetinin temelini oluşturan nakliye ve tanker ağları üzerindeki baskıya karşı da temkinli olduğunu söylemekte fayda var.

İlgili Olarak

ABD çok sayıda uçağı emekli ediyor

Gaziantep Makine Mühendisliği Mezunu. Savunma Sanayii ve Uluslararası İlişkiler Meraklısı