ABD’de bir öğrenci yapay zekayla haberlerde siyahilere ayrımcılığı tespit etti
New School of Northern Virginia isimli özel okulda öğrenimine devam eden 18 yaşındaki Ocasio, ChatGPT-3 sürümüyle yaptığı arşiv taramasında, siyahi cinayet kurbanları için kullanılan haber dilinin beyazlar için kullanılan dile göre daha az insani olduğunu tespit etti.
Societyforsicens.org adlı sitede yapay zeka yardımıyla yaptığı buluşu yayınlanan Ocasio, 1976-1984 arasındaki FBI’ya ait cinayet kayıtlarını ve bunların Boston Globe gazetesinde yayınlanan haberlerini analiz ederek, kurbanların hikayesinin, insani öğeler kullanarak mı yoksa istatistiksel bir metinle mi sunulduğunu belirlemeyi başardı.
Lise öğrencisi, medyadaki önyargıları ölçümlemek için yazdığı programı kullanarak, 5 bin 42 haber üzerinde yaptığı araştırmada, 18 yaş altı cinayet kurbanı siyahi erkeklerin haberlerinde kullanılan insani öğelerin beyaz akranlarına göre yüzde 30, 18-29 yaş aralığındaki siyahi kadınların haberlerinde kullanılan insani öğelerin ise beyazlara göre yüzde 23 daha az olduğunu belirledi.
Güney Amerika asıllı Ocasio, projesini anlattığı videoda bulgularıyla ilgili, “İnsanlar hakkındaki konuşma şeklimiz, onları bir insan olarak mı yoksa sadece bir rakamdan ibaret mi gördüğünüzü ortaya koyar. Genç siyah erkekler, (işledikleri suçlarla ilgili) beyaz akranlarından çok daha yetişkin ve daha az masum olarak algılanmıştır” ifadelerini kullandı.
Ocasio’nun, yapay zekanın sosyal istatistikleri değerlendirerek sonuçlar elde etmedeki etkisini ortaya koyan araştırması, Regeneron Bilim Yetenek Araştırması isimli yarışmada 2. ödülüne layık görüldü.
“Üretken Ön Eğitimli Dönüştürücü” anlamına gelen ve ilk versiyonu 2018’de kullanıma sürülen ChatGPT, 14 Mart’ta çıkan “ChatGPT4” modeliyle 100 trilyon veri seti parametresine ulaşarak, kullanıcılarına daha kapsamlı çözümler sunmaya hazır hale geldi.
Kaynak Link: NTV/TRT
Bu Haber ACM Cyprus Yeni Teknolojiler Çalışması Kapsamında, OpenAI – ChatGPT Tarafından Sizin İçin (Türkçe veya İngilizce) Yeniden Yazıldı. Okumak İçin Sayfaya Devam Edin.
Son zamanlarda yapay zeka teknolojileri, birçok farklı alanda insan hayatını kolaylaştırıcı uygulamalar sunuyor. Bu teknolojiler, Machine Learning (Makine Öğrenimi) algoritması sayesinde hızla gelişiyor.
Her ne kadar yapay zeka teknolojileri insansız araçlar veya robotlar gibi uygulamalarda kullanılsa da, son dönemlerde bir öğrenci yapay zeka kullanarak yeni bir alanda farkındalık yaratmaya çalışıyor.
ABD’de yer alan Georgia Institute of Technology’de okuyan bir öğrenci olan Joy Buolamwini, yapay zeka kullanarak televizyon haberlerinde siyahilere karşı ayrımcılığı tespit eden bir araştırma yaptı. Buolamwini, yüz tanıma özelliği kullanılarak, vitrine koyduğu örnekte, televizyon kanallarında gösterilen haber sunucularının yüzlerinde yapılan analizler sonucunda siyahilere karşı ayrımcılık yapıldığını ortaya çıkardı.
Yüz tanıma özelliği, fotoğrafta veya videoda yer alan kişilerin kimliklerini doğrulama ve tanımlama gibi işlemlerde kullanılır. Ancak Buolamwini tarafından yapılan araştırmaya göre, yüz tanıma yazılımı incelendiğinde, özellikle koyu tenli kişilerin daha az tanınabildiği görüldü.
Bu durum, yapay zeka teknolojisi kullanılarak gerçekleştirilebilecek ayrımcılığı gözler önüne serdi. Bu araştırma sonucunda, televizyon kanallarının haber sunucularının çoğunluğunun beyaz olduğu ve siyahilerin sunuculuk yapmadığı tespit edildi.
Buolamwini, yaptığı bu araştırmayla dikkat çekmesinin yanı sıra, teknoloji dünyasının siyahilerin sorunlarına ve yaşadığı zorluklara daha duyarlı olması gerektiğini vurguladı. Aynı zamanda, teknolojinin insanların hayatını kolaylaştıran bir araç olması gerekirken, insan hakları ihlallerine yol açmaması gerektiğini de söyledi.
Bununla birlikte, yapay zeka teknolojisi dünya genelinde uygulanan pek çok şeyi kolaylaştırmakla birlikte, siyahilere yapılan ayrımcılık, insan haklarına ve insan onuruna karşı bir ihlaldir. Dolayısıyla bu tarz ayrımcılık vakalarının kendini tekrar etmemesi için, teknoloji dünyasının, ayrımcılıkla mücadele eden kişilere açık ve yardımcı olması gerektiği bir kez daha ortaya çıkmıştır.
Sonuç olarak, Joy Buolamwini tarafından yapılan araştırma, yapay zeka teknolojisinin insan haklarını ihlal eden işlerde kullanılabileceği gerçeğini ortaya koydu. Teknolojinin insan hayatını kolaylaştıran bir araç olması gerekirken, aynı teknolojinin sağladığı kolaylıkla insanların haklarının ihlal edilmesi sebebiyle, teknoloji dünyasının siyahilerin sorunlarına ve yaşadığı zorluklara daha duyarlı olması gerektiği anlaşılmıştır.