Ahmet Levendoğlu’ndan Acı Haber

Türk tiyatrosunun önemli ve çok yönlü isimlerinden biri olan Ahmet Levendoğlu, oyunculuk, yönetmenlik, çevirmenlik, yazarlık ve eğitmenlik gibi pek çok alanda önemli katkılarda bulunmuştur. Modern Türk tiyatrosunun gelişiminde kritik bir rol oynayan Levendoğlu, hem sahne üzerinde hem de eğitim alanında derin izler bırakmıştır. Sanat hayatı boyunca sayısız öğrenci yetiştirmiş ve birçok önemli tiyatro eserinin Türkçeye kazandırılmasında öncü rol üstlenmiştir. Ne yazık ki, usta sanatçı Ahmet Levendoğlu, 6 Nisan 2025 tarihinde hayata veda etmiştir.

Doğumu ve Eğitimi

Ahmet Levendoğlu, 1945 yılında Türkiye’nin kültür başkenti olan İstanbul’da dünyaya gelmiştir. ^{Levendoğlu’nun ailesi, Türk tiyatrosu ve edebiyatıyla yakından ilgili köklü bir geçmişe sahiptir. Babası Tarık Levendoğlu, Devlet Tiyatroları’nın kuruluşunda önemli bir rol oynamış, Tatbikat Sahnesi’nde dekor ve kostüm öğretmenliği ile teknik müdürlük görevlerini üstlenmiştir. Tarık Levendoğlu, Devlet Tiyatroları’nın kurucusu Muhsin Ertuğrul ile birlikte çalışmış, uzun yıllar baş dekoratörlük yapmış ve daha sonra yönetmenlik de üstlenmiştir. Bu durum, Ahmet Levendoğlu’nun tiyatroya olan ilgisinin erken yaşlarda şekillenmesinde önemli bir etken olmuştur. Annesi tarafından dedesi ise, Türk dili ve edebiyatı alanında tanınmış bir yazar ve tarihçi olan Agâh Sırrı Levend’dir. Bu zengin aile geçmişi, Levendoğlu’nun sanata ve kültüre olan duyarlılığını derinden etkilemiştir.}  

Levendoğlu’nun eğitim hayatı da oldukça parlak geçmiştir. Ortaöğrenimini İstanbul’un köklü eğitim kurumlarından Robert Kolej’de tamamlamıştır. ^{Robert Kolej’deki öğrencilik yıllarında tiyatroya olan ilgisi belirginleşmiş, okulun Drama Kulübü’nde aktif rol almış ve kulübün yönetim kurulunda da görev yapmıştır. Bu dönemde sahne üzerinde önemli deneyimler kazanmış, Arthur Miller’ın ünlü eseri Death of a Salesman oyununda Willy Loman gibi zorlu bir karakteri canlandırmıştır. Hatta bu performansı sırasında, John F. Kennedy’nin suikastı haberinin gelmesiyle, “gösteri devam etmeli” ilkesinin canlı bir örneğini yaşamıştır. Robert Kolej’deki diğer önemli sahne deneyimleri arasında Franz Kafka’nın Duruşma ve Henry Denker ile Ralph Berkey’in yazdığı Son Dakika oyunlarındaki rolleri bulunmaktadır. Robert Kolej’deki bu yoğun tiyatro çalışmaları, onun gelecekteki kariyeri için sağlam bir temel oluşturmuştur.}  

Robert Kolej’den mezun olduktan sonra, tiyatro eğitimine yurt dışında devam etme kararı almıştır. Türk hükümeti tarafından verilen ilk tiyatro bursunu kazanarak İngiltere’ye gitmiş ve Royal Academy of Dramatic Art (RADA)’ta tiyatro eğitimi almıştır. ^{1969 yılında RADA’dan üstün başarı diplomasıyla mezun olması, onun tiyatro alanındaki yetkinliğini ve başarısını tescillemiştir. RADA gibi saygın bir kurumda aldığı eğitim, Levendoğlu’nun tiyatro sanatına olan bakış açısını genişletmiş ve ona uluslararası düzeyde bir vizyon kazandırmıştır. Ayrıca, İngiltere’deki eğitimi sırasında İtalyanca öğrenmeye de ilgi duymuş ve İtalya’daki Perugia Üniversitesi’nde İtalyanca eğitimi almıştır. Bu dil öğrenimi, ilerleyen yıllarda yapacağı çeviri çalışmaları için önemli bir altyapı oluşturmuştur.}  

Tiyatro Kariyeri: Sahneye Adanmış Bir Ömür

Ahmet Levendoğlu’nun profesyonel tiyatro kariyeri, İngiltere’de RADA’dan mezun olduktan hemen sonra başlamıştır. ^{İngiltere’nin önde gelen şehir tiyatrolarından biri olan Exeter’deki Northcott Theatre’da bir sezon boyunca oyuncu olarak görev yapmıştır. Bu deneyim, ona farklı tiyatro geleneklerini ve profesyonel çalışma ortamlarını tanıma fırsatı sunmuş, uluslararası düzeyde bir bakış açısı kazanmasına katkıda bulunmuştur.}  

Türkiye’ye döndükten sonra, ilk olarak Gen-Ar Tiyatrosu’nda sahneye çıkmıştır. ^{Ardından, 1971-1976 yılları arasında Ankara Devlet Tiyatrosu’nda sanatçı kadrosunda yer almıştır. Bu dönemde hem oyuncu olarak çeşitli roller üstlenmiş hem de tiyatronun farklı alanlarında deneyim kazanmıştır. 1978-1980 yılları arasında ise, kuruluş aşamasında müdür yardımcılığı görevini de üstlendiği İstanbul Devlet Tiyatrosu’nda oyuncu ve yönetmen olarak çalışmıştır. İstanbul Devlet Tiyatrosu’nun kuruluş sürecindeki aktif rolü, Levendoğlu’nun tiyatroya olan bağlılığını ve kurumsal gelişimdeki katkısını göstermektedir.}  

1990’lı yıllarda Zuhal Olcay ve Haluk Bilginer ile birlikte Tiyatro Stüdyosu’nu kurması, Ahmet Levendoğlu’nun kariyerinde dönüm noktalarından biri olmuştur. ^{Tiyatro Stüdyosu, sadece oyun sahnelemekle kalmamış, aynı zamanda tiyatro eğitimi de vererek pek çok genç yeteneğin yetişmesine katkıda bulunmuştur. Stüdyo, genellikle Türkiye’de ilk kez sahnelenen oyunlara ağırlık vererek, Türk tiyatrosuna yeni eserler kazandırmıştır. 2005 yılında 15. yılını kutlayan Tiyatro Stüdyosu, Levendoğlu’nun vizyonu ve liderliği sayesinde Türk tiyatrosunda önemli bir yere sahip olmuştur.}  

Ahmet Levendoğlu, uzun yıllar boyunca tiyatro sahnesinde oyuncu olarak da aktif rol almıştır. Rol aldığı oyunlar arasında Balkon, Derin Bir Soluk Al (Selim Sarpyürek rolünde) ^{, Kan Kardeşleri (Bay Lyons rolünde) , Cephede Piknik, Antigone (Koro rolünde) , Aldatma (Robert rolünde) , Romeo ile Juliet (Escalus rolünde) ve Ay, Aşk, Ölüm (Lorca) bulunmaktadır. Bu çeşitli roller, onun oyunculuk yeteneğinin genişliğini ve farklı karakterlere başarıyla bürünebildiğini göstermektedir.}  

Yönetmen olarak da Türk tiyatrosuna önemli katkıları olmuştur. Yönettiği çok sayıda oyun arasında Aldatma (İBB Şehir Tiyatroları’nda 2016, Tiyatro Stüdyosu’nda 1996) ^{, Her Yıl Kuşlar Geri Gelir (Oyun Atölyesi’nde 2014) , Vanya Dayı (Tiyatro Stüdyosu’nda 2010) , Şölen (Aysa Prodüksiyon Tiyatrosu’nda 2009) , Inishmaan’ın Sakatı (İstanbul Devlet Tiyatrosu’nda 2007) , Teyzem ve Ben (Tiyatro Stüdyosu’nda 2005) , Çift Yönlü Ayna (Tiyatro Stüdyosu’nda 2004) , Yaşamın Üç Yüzü (Tiyatro Stüdyosu’nda 2003) , Sonsuz Döngü (Tiyatro Stüdyosu’nda 2002) , Dünyanın Başkenti (Tiyatro Stüdyosu’nda 2001) , Lillian (Tiyatro Stüdyosu’nda 2000) , Bağla Şu İşi (Tiyatro Stüdyosu’nda 1999) , Derin Bir Soluk Al (Tiyatro Stüdyosu’nda 1998) , Değişim (Taner Barlas Mim Tiyatrosu’nda 1987) , Antigone (1971) , Romeo ile Juliet (1971) , Tatlı Kaçık (çevirmen olarak 2018 ve 2023) , ve Nehrin Solgun Yüzü (yönetmen ve çevirmen olarak 2017) bulunmaktadır. 2010 yılında Tiyatro Stüdyosu’nda yönettiği Şölen oyunu ile önemli bir ödül kazanmıştır. Ayrıca, Tiyatro Stüdyosu bünyesinde Bugün, Yarın (Teyzem ve Ben) , Çift Yönlü Ayna , Vanya Dayı , Sonsuz Döngü , Dünyanın Başkenti , Lillian ve Bağla Şu İşi gibi pek çok oyuna yönetmenlik yapmıştır.}  

Ahmet Levendoğlu, çevirmen olarak da Türk tiyatrosuna değerli katkılarda bulunmuştur. Çevirdiği oyunlar arasında Şölen, Inishmaan’ın Sakatı, Son Yatağım, Çift Yönlü Ayna, Sonsuz Döngü, Lillian, Derin Bir Soluk Al, Kan Kardeşleri (Feyyaz Kayacan ile birlikte) ^{, Herkesin Sevgilisi, Tatlı Kaçık, Nehrin Solgun Yüzü ve Histeri yer almaktadır. Bu çeviriler sayesinde, pek çok önemli yabancı eser Türk tiyatroseverlerle buluşmuştur.}  

Eğitimci kimliği de Ahmet Levendoğlu’nun kariyerinde önemli bir yer tutmaktadır. 1971 yılından itibaren tiyatro dersleri vermeye başlamış ve Ankara Devlet Konservatuvarı, İstanbul Devlet Konservatuvarı (kurucu başkanlığını da yapmıştır), Boğaziçi Üniversitesi ve Akademi İstanbul gibi önemli kurumlarda dersler vermiştir. ^{Akademi İstanbul’da 1995-1998 yılları arasında eğitmen olarak görev yapmıştır. 1993 yılında ise, İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarı’ndaki görevinden etik bir duruş sergileyerek istifa etmiştir. Uzun yıllar boyunca pek çok öğrenci yetiştirmiş ve Türk tiyatrosunun geleceğine önemli katkılarda bulunmuştur.}  

Beyazperde ve Televizyon Çalışmaları

Ahmet Levendoğlu, tiyatroya olan yoğun bağlılığına rağmen, sinema ve televizyon dünyasında da çeşitli projelerde yer almıştır. 1992 yapımı Amerikan televizyon dizisi The Young Indiana Jones Chronicles‘ın bir bölümünde 1993 yılında Mustafa Kemal rolünü canlandırmıştır. ^{2012 yılında yayınlanan Son adlı televizyon dizisinde 25 bölüm boyunca Asım Denizci karakterini canlandırmıştır. 2015 yapımı Kara Ekmek dizisinde ise 36 bölüm boyunca Ahmet karakteriyle izleyici karşısına çıkmıştır. Diğer televizyon çalışmaları arasında Küçük Kadınlar (2008-2010, Hulusi rolünde 6 bölüm) , Sağır Oda (2006-2007, Gündüz Galip rolünde 1 bölüm) , Kızıl Elma (2014) , Yaz Yağmuru (1993, Sabri rolünde TV filmi) , Baharın Bittiği Yer (1989) , Ateşten Günler (1987, Peyami rolünde) ve Kırık Hayatlar (1985, Doktor Ömer Behiç rolünde 4 bölüm) bulunmaktadır. Ayrıca, bazı haber kaynaklarında Binbir Gece dizisinde de rol aldığı belirtilmektedir , ancak bu bilgi filmografi listelerinde tutarlı bir şekilde yer almamaktadır.}  

Yayınlanmış Eserleri ve Çevirileri

Ahmet Levendoğlu’nun sadece oyunculuk, yönetmenlik ve çevirmenlik alanlarında değil, yazarlık alanında da önemli çalışmaları bulunmaktadır. ^{Çevirdiği çok sayıda tiyatro oyunu, onun dil yeteneğini ve tiyatroya olan derin hakimiyetini göstermektedir (bu oyunların listesi “Tiyatro Kariyeri” bölümünde sunulmuştur). Kitapyurdu.com adlı internet sitesinde yazar olarak listelenmekte ve bir eserinin bulunduğu belirtilmektedir. Ancak, bu eserin başlığına dair detaylı bilgiye ulaşılamamıştır ve ilgili internet sitesine erişim sağlanamamıştır. Buna ek olarak, “Gençlik yılı ve gençlik tiyatrosu yazan ahmet levendoğlu” başlıklı bir koleksiyon ürününe ait haber sayfası , onun gençlik ve tiyatro üzerine yazıları olabileceğine işaret etmektedir. Tatlı Kaçık oyununun çevirmeni olarak da adı geçmektedir. Akademik alanda ise, 1967 yılında Sir Gerard Clauson ile birlikte dilbilim ve çeviri alanında bir çalışması bulunmaktadır. Ayrıca, dedesi Agâh Sırrı Levend’in “Acılar” adlı romanının yayına hazırlanmasında Ahmet Levendoğlu ve Sevim Yasin’in katkıları olmuştur. Bu durum, ailesinin edebi mirasına olan bağlılığını göstermektedir.}  

Aldığı Ödüller ve Takdirler

Ahmet Levendoğlu, tiyatronun çeşitli alanlarında (eğitim hariç) yönetmenlik, oyunculuk, çevirmenlik, sanat yönetmenliği ve uyarlama gibi farklı görevlerde pek çok ödül aldığını belirtmiştir, ancak bu ödüllerin tamamı kayıtlarda yer almamaktadır. ^{Ancak, bilinen önemli ödülleri bulunmaktadır. 2010 yılında, Sadri Alışık Kültür Merkezi Ödülleri’nde Tiyatro Stüdyosu’nun Şölen adlı oyunuyla “Yılın En İyi Yapımının Yönetmeni” ödülünü kazanmıştır. Ayrıca, 2019 yılında Afife Tiyatro Ödülleri’nde “Muhsin Ertuğrul Özel Ödülü”ne layık görülmüştür. 2010 yılında aynı ödüllerde Şölen oyunu ile “Yılın En İyi Yapımının Yönetmeni” dalında adaylığı da bulunmaktadır. Bu ödüller, onun Türk tiyatrosuna yaptığı önemli katkıları ve sanatsal başarısını tescillemektedir.}  

Kişisel Yaşamı ve Mirası

1945 yılında doğan Ahmet Levendoğlu, 6 Nisan 2025 tarihinde 80 yaşında hayatını kaybetmiştir. ^{Babası Tarık Levendoğlu (d. 9 Eylül 1913) da sanatla iç içe bir yaşam sürmüştür. Annesi tarafından dedesi Agâh Sırrı Levend, Türk dili ve edebiyatının önemli isimlerinden biridir. Ahmet Levendoğlu’nun üç çocuğu bulunmaktadır: 1981 yılında boşandığı İngiliz eşinden olan oğlu Emil, ile kızları Esma ve Eren. Çocuklarından Emil ve Esma Oxford Üniversitesi’nden mezun olmuş, Eren ise Güney Afrika Cumhuriyeti Müzik Akademisi’nde eğitim görmüştür. Ahmet Levendoğlu’nun cenazesi, 8 Nisan 2025 tarihinde Atatürk Kültür Merkezi Tiyatro Salonu’nda düzenlenen törenin ardından Zincirlikuyu Mezarlığı’nda toprağa verilmiştir. Meslektaşları Yıldıray Şahinler ve Zuhal Olcay gibi isimler, onun Türk tiyatrosuna olan büyük katkılarını ve kendileri üzerindeki etkisini dile getiren duygusal mesajlar yayınlamışlardır.}  

Röportajlar ve Haberlerden Kesitler

Ahmet Levendoğlu’nun röportajları ve hakkında çıkan haberler, onun sanata bakış açısını, prensiplerini ve Türk tiyatrosu hakkındaki düşüncelerini yansıtmaktadır. Her zaman politik bir duruş sergilemiş ve Türkiye’nin özgürlükçü, demokratik ve çağdaş geleceğine dair umutlarını dile getirmiştir. ^{2005 yılında verdiği bir röportajda, Tiyatro Stüdyosu’nun temel ilkelerini anlatmış, Türkiye’de ilk kez sahnelenen oyunları seçme ve insanlığa dair anlamlı şeyler söyleyen eserlere öncelik verme prensiplerinden bahsetmiştir. Oyun seçiminde yazarın ününden ziyade eserin kalitesine ve içeriğine önem verdiklerini vurgulamıştır. Özel tiyatroların karşılaştığı zorluklara ve Devlet Tiyatroları’ndaki aynı oyunların tekrar tekrar sahnelenmesine yönelik eleştirilerini de dile getirmiştir. Bugün, Yarın (Teyzem ve Ben) adlı oyunun insanın yalnızlığı ve bu yalnızlığı aşma potansiyeli üzerine olduğunu ifade etmiştir. Ayrıca, Devlet Tiyatroları’nda yöneteceği Arthur Miller’ın Çift Yönlü Ayna oyununun siyasi müdahaleler nedeniyle iptal edildiğini ve bu duruma tepki gösterdiğini belirtmiştir. Sanatın siyasetten uzak tutulması gerektiğine olan inancını vurgulamıştır. Tiyatro Stüdyosu’nun 20. yılı dolayısıyla Mimesis Dergi’de yayınlanan bir yazıda, Levendoğlu’nun tiyatroya olan ilkeli ve dürüst yaklaşımı övgüyle bahsedilmiş ve Kan Kardeşleri oyununun Tiyatro Stüdyosu prodüksiyonunun Londra’daki orijinali kadar iyi olduğu belirtilmiştir. Vefatının ardından çıkan haberlerde ise, meslektaşları ve sevenleri onun Türk tiyatrosuna yaptığı büyük katkıları ve bıraktığı derin etkiyi dile getirmişlerdir.}  

Ahmet Levendoğlu, Türk tiyatrosuna oyuncu, yönetmen, çevirmen, yazar ve eğitimci olarak çok yönlü ve kalıcı katkılar sağlamış önemli bir sanatçıdır. Tiyatro Stüdyosu’nun kuruluşu ve buradaki çalışmaları, onun sanata olan vizyonunu ve yenilikçi yaklaşımını açıkça ortaya koymaktadır. Devlet tiyatrolarındaki görevleri ve eğitim kurumlarındaki dersleri aracılığıyla pek çok sanatçının yetişmesine öncülük etmiştir. Sinema ve televizyon projelerindeki rolleriyle de geniş kitlelere ulaşmayı başarmıştır. Yayınlanmış eserleri ve çevirileri, Türk tiyatro literatürüne değerli katkılar sunmuştur. Aldığı ödüller ve meslektaşlarının onun hakkında söyledikleri, sanat camiasındaki saygın yerini ve bıraktığı derin etkiyi göstermektedir. Ahmet Levendoğlu, Türk tiyatrosunun tarihinde her zaman saygıyla anılacak bir isim olarak yaşamaya devam edecektir.

Tablo 1: Ahmet Levendoğlu’nun Yönettiği Tiyatro Oyunları

Ahmet Levendoğlu’nun Rol Aldığı Film ve Televizyon Yapımları

Ahmet Levendoğlu’nun Çevirdiği Tiyatro Oyunları

Ahmet Levendoğlu kimdir? Ahmet Levendoğlu, Türk tiyatrosunun önemli isimlerinden biridir; oyuncu, yönetmen, çevirmen, yazar ve eğitmen olarak tanınır .

Ahmet Levendoğlu ne zaman ve nerede doğdu? 1945 yılında İstanbul’da doğmuştur .

Ahmet Levendoğlu nkaç yaşında? 80 yaşında .

Ahmet Levendoğlu’nun eğitimi nasıldı? Robert Koleji’nden mezun olduktan sonra İngiltere’de Royal Academy of Dramatic Art’ta tiyatro eğitimi almıştır .

Ahmet Levendoğlu hangi tiyatro okulundan mezun oldu? İngiltere’deki Royal Academy of Dramatic Art (RADA)’tan 1969 yılında üstün başarı diplomasıyla mezun olmuştur .

Ahmet Levendoğlu’nun tiyatro kariyerine nerede başladı? Profesyonel tiyatro kariyerine İngiltere’de, RADA’dan mezun olduktan sonra Exeter’deki Northcott Theatre’da oyuncu olarak başlamıştır .

Ahmet Levendoğlu’nun kurduğu tiyatro topluluğunun adı nedir? Zuhal Olcay ve Haluk Bilginer ile birlikte Tiyatro Stüdyosu’nu kurmuştur .

Ahmet Levendoğlu hangi önemli tiyatro oyunlarını yönetti? Yönettiği oyunlardan bazıları Aldatma, Her Yıl Kuşlar Geri Gelir, Vanya Dayı, Şölen, Inishmaan’ın Sakatı, Teyzem ve Ben, Çift Yönlü Ayna ve Sonsuz Döngü‘dür .

Ahmet Levendoğlu hangi tiyatro oyunlarında rol aldı? Rol aldığı oyunlardan bazıları Balkon, Derin Bir Soluk Al, Kan Kardeşleri, Cephede Piknik ve Antigone‘dir .

Ahmet Levendoğlu’nun çevirdiği önemli tiyatro oyunları nelerdir? Çevirdiği oyunlardan bazıları Şölen, Inishmaan’ın Sakatı, Çift Yönlü Ayna, Sonsuz Döngü, Derin Bir Soluk Al ve Kan Kardeşleri‘dir .

Ahmet Levendoğlu hangi kurumlarda tiyatro dersleri verdi? Ankara Devlet Konservatuvarı, İstanbul Devlet Konservatuvarı, Boğaziçi Üniversitesi ve Akademi İstanbul gibi önemli kurumlarda dersler vermiştir .

Ahmet Levendoğlu’nun sinema ve televizyon kariyeri nasıldı? Tiyatroya olan yoğun ilgisine rağmen, çeşitli sinema ve televizyon projelerinde yer almıştır.¹

Ahmet Levendoğlu hangi televizyon dizilerinde rol aldı? Küçük Kadınlar, Son, Kara Ekmek, Sağır Oda, Kızıl Elma ve Ateşten Günler gibi dizilerde rol almıştır .

Ahmet Levendoğlu’nun yer aldığı önemli bir film var mı? 1993 yapımı Yaz Yağmuru filminde rol almıştır . Ayrıca The Young Indiana Jones Chronicles dizisinin bir bölümünde Mustafa Kemal rolünü canlandırmıştır .

Ahmet Levendoğlu’nun yayınlanmış bir eseri var mı? Kitapyurdu.com’da bir eserinin bulunduğu belirtilmektedir ¹, ancak eserin başlığına dair kesin bir bilgiye ulaşılamamıştır.³ Ayrıca dedesi Agâh Sırrı Levend’in “Acılar” adlı romanının yayına hazırlanmasında katkısı olmuştur .

Ahmet Levendoğlu hangi ödülleri kazandı? 2010 yılında Şölen oyunuyla Sadri Alışık Kültür Merkezi Ödülleri’nde “Yılın En İyi Yapımının Yönetmeni” ödülünü ve 2019 yılında Afife Tiyatro Ödülleri’nde “Muhsin Ertuğrul Özel Ödülü”nü kazanmıştır .

Ahmet Levendoğlu’nun ailesi hakkında neler biliyoruz? Babası Tarık Levendoğlu Devlet Tiyatroları’nda önemli görevler üstlenmiş bir sanatçıdır . Anne tarafından dedesi ise tanınmış yazar ve tarihçi Agâh Sırrı Levend’dir .

Ahmet Levendoğlu kaç yaşında vefat etti? 6 Nisan 2025 tarihinde 80 yaşında hayatını kaybetmiştir .

Ahmet Levendoğlu’nun cenazesi nerede defnedildi? Cenazesi, 8 Nisan 2025’te Atatürk Kültür Merkezi Tiyatro Salonu’nda düzenlenen törenin ardından Zincirlikuyu Mezarlığı’nda toprağa verilecektir.

Ahmet Levendoğlu Sarp Leventoğlu’nun babası mı? Hayır değildir

Ahmet Levendoğlu çocukları kim? 1981 yılında boşandığı İngiliz eşinden olan oğlu Emil, ile kızları Esma ve Eren.