BM, dünyaya çarpma ihtimali olan asteroidi yakından izliyor
ESA, 2024 YR4’ün 22 Aralık 2032 tarihinde dünyaya çarpma olasılığını yüzde1,3 olarak hesapladı. Kraliyet Astronomi Derneği’nden Dr. Robert Massey, “Bu durum beni endişelendirmiyor ve uyku kaçırtacak bir risk görmüyorum” diyerek kamuoyunu sakin olmaya davet etti.
Massey, “Bu tür olaylar genellikle ek hesaplamalar yapıldığında riskin ortadan kalkmasıyla sonuçlanıyor. Ancak yine de astronomlara yeterli kaynak sağlayarak bu tür tehditleri izlememiz ve gerektiğinde harekete geçmemiz önemli” dedi.
Güçlü bir patlamaya neden olabilir
2024 YR4, 27 Aralık 2024’te keşfedildi. Yapılan hesaplamalara göre asteroidin çapı 40 ila 90 metre arasında.
Eğer dünyaya çarparsa, nükleer bomba gücünde bir patlamaya neden olabilir ve özellikle yoğun yerleşim alanlarında büyük yıkım yaratabilir. Ancak bilim insanlarına göre asteroidin bir okyanusa veya ıssız bir bölgeye düşme olasılığı daha yüksek. Şu an için, olası bir çarpma noktası konusunda kesin bir tahminde bulunmak mümkün değil.
Gözlemler devam ediyor
Ocak ayından bu yana bilim insanları, teleskoplarla asteroidin büyüklük ve yörüngesini daha hassas hesaplamaya çalışıyor. Şu an Torino Etki Tehlike Ölçeği’ne göre YR4 seviyesi 3 olarak sınıflandı.
Bu seviye, asteroidin astronomlar ve kamuoyu tarafından dikkatle izlenmesini gerektiriyor. Ancak kesin bir çarpma riski, 8, 9 veya 10 seviyesine ulaştığında ilan ediliyor.
Geçmişte benzer durumlar yaşandı. 2004 yılında Apophis isimli bir asteroidin 2029’da dünyaya çarpma ihtimali yüzde 2,7 olarak hesaplanmıştı. Ancak sonraki gözlemler sonucunda bu ihtimal sıfıra indirildi.
BM ve uzay ajansları harekete geçti
50 metreden büyük ve dünyaya çarpma olasılığı yüzde1’i geçen tüm asteroidler, bir dizi önlem mekanizmasını tetikliyor. Bu kapsamda BM tarafından onaylanan iki uzman grup harekete geçirildi: NASA’nın başkanlığını yürüttüğü Uluslararası Asteroid Uyarı Ağı (IAWN) ve ESA’nın başkanlığını yürüttüğü Uzay Misyonu Planlama Danışma Grubu (SMPAG)
SMPAG bu hafta bir dizi toplantı gerçekleştirerek izlenecek adımları belirlemeye çalışıyor. Şimdilik acil bir müdahaleye gerek olmadığı sonucuna varıldı ancak asteroidin hareketleri dikkatle takip edilecek.
Risk seviyesinin yüzde 1’in üzerinde kalması halinde SMPAG, BM’ye tavsiyelerde bulunacak ve olası müdahale yöntemlerini değerlendirecek.
Asteroid dünyaya yönlenirse ne yapılacak?
En olası çözüm senaryosu, asteroidin rotasını bir insansız uzay aracıyla değiştirmek. 2022’de NASA’nın Dart misyonu, dünyayı tehdit etmeyen bir asteroidi başarıyla saptırarak bu teknolojinin mümkün olduğunu gösterdi.
Dr. Massey, “NASA’nın Dart misyonu, bir asteroidin yönünü değiştirebileceğimizi gösterdi. Ancak bunu ancak erken fark edersek yapabiliriz.” diyor.
Şu an YR4 dünyadan neredeyse düz bir çizgide uzaklaşıyor. Bu da kesin yörüngesini belirlemeyi zorlaştırıyor.
ESA’ya göre asteroid, 2028’e kadar tekrar görülemeyebilir. Ancak bu süre zarfında risk listesindeki yerini koruyacak.
