Brüksel, Lukoil yaptırımlarını sadece Macaristan ve Slovakya’ya bırakıyor
Avrupa Komisyonu, Ukrayna’nın Rusya petrol şirketi Lukoil’e uyguladığı yaptırımlar konusunda Macaristan, Slovakya ve Ukrayna arasında arabuluculuk yapmayı reddettiğini, cuma günü bir AB sözcüsü tarafından belirtildi. Bu karar, iki AB üye devletini Brüksel’den dış destekten yoksun bırakmıştır.
Komisyon, Lukoil’e uygulanan yaptırımların Avrupa enerji güvenliğine bir tehdit oluşturmadığı sonucuna vardı ve hemen müzakerelerin gerekli olmadığını belirtti. Sözcüye göre, yaptırımlar, Lukoil’in resmi sahibi olmadığı sürece Druzhba boru hattı aracılığıyla petrol taşımacılığını etkilememektedir.
Haziranda Ukrayna, Lukoil’e yaptırımlar uygulayarak şirketin ülkede faaliyet göstermesini yasakladı. Macaristan ve Slovakya daha önce bu yaptırımların enerji tedariklerini tehlikeye attığını belirtmişti, ancak Komisyonun müdahale etmesi için bir neden bulamadı.
Macaristan, mesele hakkında Komisyon’a ek bilgi sağladı ve bu bilgileri inceleyeceğini belirtti. Bu arada, Macaristan’ın MOL Grubu, Rusya-Ukrayna sınırından petrol sevkiyatlarını doğrudan almayı kabul ederek potansiyel bir çözüm geliştirdi. Ancak bu, artan taşıma maliyetleri nedeniyle petrol fiyatını varil başına yaklaşık 1,50 Euro artıracaktır.
Macaristanlı bakan Gergely Gulyás, anlaşmanın Ukrayna tarafından kabul edilebileceğini ancak tüm sözleşmeler imzalandığında ancak kesinleşeceğini belirtti. Bu durumun sonbaharın başına kadar gerçekleşmesini beklediğini belirtti.
Ukrayna’nın Lukoil’e uyguladığı yaptırımlar, Macaristan ve Slovakya’nın Rusya’dan petrol ithalatını zorlaştırmıştır. Her iki ülke için de ana tedarik rotası olan Druzhba boru hattına bağımlı durumda olan Macaristan, petrolünün %70’ini Rusya’dan ithal ediyor ve bunun yaklaşık yarısı Lukoil’den geliyor. Bu, yılda 2 milyon ton ham petrolü kapsayarak Macaristan’ın petrol ithalatının üçte birini karşılıyor.
Dışişleri Bakanı Péter Szijjártó, Ukrayna’nın Kremlin’in esas gelir kaynaklarından birini kesmeyi amaçladığını belirtti, özellikle Rusya’nın Ukrayna’ya tam ölçekli işgalinin ikinci yılında kritik bir şekilde. Ancak Macaristan’ın Rusya petrolüne bağımlılığı, tedarik sıkıntılarına ilişkin endişeleri beraberinde getiriyor.
Lukoil yaptırımları, Macaristan ve Slovakya için önemli tedarik sorunlarına yol açabilir. Şu anda her iki ülke de petrol ithalatlarında büyük ölçüde Druzhba boru hattına bağımlı durumda, MOL Grubu ise her iki ülkede de rafineriler işletiyor. Orta vadeli olarak, bu durumun enerji fiyatları ve bulunabilirliğini etkileyebileceği, Macaristan’ın Adriyatik boru hattı aracılığıyla Hırvatistan üzerinden alternatif rotalar aradığı belirtiliyor.
Bu zorluklara rağmen, MOL’un CEO’su Zsolt Hernádi, yakın zamanda yakıt sıkıntısı beklenmediğini belirtti. Ancak Lukoil’in geniş depolama kapasitesi göz önüne alındığında, bu büyük petrol tedarikçisinin yerine başka bir alternatif bulunmasının kolay olmayacağını söyledi.
Hernádi, Macaristan’a petrol tedariki sağlanabilirken, Slovakya ve Çek Cumhuriyeti’nin Druzhba boru hattı çalışmayı durdurursa daha büyük zorluklarla karşılaşabileceğini kabul etti. Adriyatik boru hattı mükemmel bir alternatif değil; hiçbir zaman tam kapasitede çalıştırılmadı ve Hırvat yetkililer taşıma fiyatlarını zaten artırdı. Bakım sorunları nedeniyle her zaman sevkiyatları durdurabilir ve bu tedarik rotasının güvenilirliği konusunda endişelere yol açabilir.
Hernádi, Rusya’nın ikinci büyük petrol üreticisi olan Lukoil’in pazarda baskın bir konuma sahip olduğunu vurguladı. Lukoil, büyük miktarlarda hızlı bir şekilde petrol sevk etme kapasitesine sahip ve geniş depolama kapasitesi bulunuyor, bu da uygun bir alternatif bulmayı zorlaştırıyor. Zorluklara rağmen Hernádi, Macaristan’da bir yakıt krizi beklenmediğini söyledi, ancak Druzhba boru hattının tamamen kapanması halinde yalnızca bir gönderim rotası kalacaktı.
Kaynak
