Ekonomi paketinin etki analizi belli oldu… İşte devletin gelir kalemleri

Neşe KARANFİL

Oluşturulma Tarihi: Ekim 19, 2025 04:00

Hafta içi Meclis’e sunulan ‘ekonomi paketi’nden devletin kasasına girecek gelir kalemleri hesaplandı. Buna göre 2026 yılında sadece reel sektöre yönelik planlanan SGK prim düzenlemelerinden devletin kasasına 220 milyar TL girecek. Etki analizinde otomobil satışı harcından 13.1 milyar, kira istisnasının kaldırılmasından 22 milyar, kuyumcu ve emlakçı harçlarından ise 4.5 milyar TL’lik gelir tahmini yapıldı.

EKONOMİ paketinden beklenen gelir kalemleri belli oldu. Kira istisnasının emekliler dışında kaldırılmasından 2027 yılında 22 milyar liralık gelir bekleniyor. Araç satışına getirilen harçtan 2026 yılı için 13.1 milyar gelir, kuyumcu ve emlakçı için getirilen yıllık harç uygulamasından da 4.5 milyar lira gelir geleceği tahmin ediliyor.

Belirlenen kalemler ve etkileri şöyle sıralandı:

ARAÇ SATIŞINA BİNDE 2 HARÇ: Yasa teklifiyle araç satışlarına binde 2 harç geliyor. Etki analizine göre, 2024 yılında 9.2 milyon ikinci el araç, 1.3 milyon sıfır araç satışı yapıldı. Bu satışlara göre 2026 yılı için yaklaşık 13.1 milyar liralık gelir bekleniyor.

KİRADA SON İSTİSNA MART 2026’DA: TBMM’ye sunulan ve gelecek hafta içinde Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülmesi beklenen torba yasa teklifiyle mesken kira gelirlerine yönelik istisna sınırlandırılıyor. 2025 yılı için belirlenen 47 bin liralık istisna son kez, Mart 2026’da kira gelirleri beyan edilirken kullanılabilecek. Daha sonra istisna sadece emekli, dul ve yetim aylığı alanlar için sınırlandırılacak. Etki analizine göre 2024 yılında 1 milyon 985 bin 950 mükellef bu istisnadan yararlandı. Düzenlemenin ardından sayının 500 binin altına düşmesi bekleniyor. Düzenlemenin 2026’da elde edilen gelirlere uygulanması öngörüldüğünden 2027 yılı için bugünkü verilere göre yaklaşık 22 milyar liralık gelir etkisi bekleniyor.

KONUT KREDİSİ FAİZİNDEN 1.6 MİLYAR TL: Kiraya verilen konutlar için alınan krediler nedeniyle ödenen kredi faizlerinin gider yazılması imkânı kaldırılıyor. Bu düzenlemeden gelecek yıl 1.6 milyar liralık gelir edileceği tahmin ediliyor.

EMLAKÇI VE KUYUMCUDAN 4.5 MİLYAR: Etki analizinde emlakçı, kuyumcu, doktor gibi mesleklere getirilen harç düzenlemesinin kimleri etkilediği detaylı bir şekilde yer alıyor. Söz konusu madde ile, 159 adet ticari havayolu ve genel havacılık işletme ruhsatlarından ve kıymetli madenler kuruluş ve faaliyet izin belgelerinden yıllık harç alınması sağlanıyor. Bütün kalemler toplandığında ekonomi paketindeki düzenleme sonrasında 4.5 milyar liralık gelir elde edileceği tahmin ediliyor.

BES’TEKİ DEĞİŞİKLİKTEN 4.5 MİLYAR TL

Teklifte BES için yüzde 30 olan devlet katkısının sıfıra indirilmesi ya da yüzde 50’ye çıkarılmasına yönelik Cumhurbaşkanı’na yetki veriliyor. Etki analizine göre yaklaşık 10 milyon BES katılımcısı ve 7.5 milyon OKS kapsamında çalışan bulunuyor. Emeklilik Gözetim Merkezi tarafından devlet katkısı için 2026 yılı ödenek ihtiyacı orta senaryoda tahmini 132 milyar lira olarak hesaplanıyor. Bu durumda düzenlemenin ardından Cumhurbaşkanı Kararı ile katkı payı oranında yapılacak her yüzde birlik değişikliğin 2026 rakamlarıyla yaklaşık 4.5 milyar lira, her yüzde 10’luk değişimin ise yaklaşık 45 milyar lira ödenek ihtiyacını azaltacağı/artıracağı tahmin ediliyor.

EN BÜYÜK GELİR PRİMLERDEN

Yasa teklifiyle; uzun vadeli sigorta kolları işveren hissesi prim oranının 1 puan artırılması; malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları işveren hissesinin 4 puanlık indiriminin 2 puana düşürülmesi, genç girişimci teşvikinin yürürlükten kaldırılması planlanıyor. Etki analizinde, “Prim oranındaki 1 puanlık artışın mali etkisi toplam 110.96 milyar liradır. İşveren prim teşvikinin 2 puana düşürülmesiyle kamu giderlerinde yıllık 97.6 milyar liralık azalma öngörülmektedir. Genç girişimci teşvikinin kaldırılmasının toplam mali etkisi ise 11.7 milyar liradır” denildi.