F-35 savaş uçağının Almanya’ya yükü artıyor
Almanya’nın gelecekteki F-35A savaş uçakları için altyapı maliyeti yeniden %60’tan fazla arttı.
F-35A savaş uçaklarını kullanmak için, bunları satın almak yeterli değildir, aynı zamanda uçakların işletilmesi için gerekli altyapıya da sahip olmak gerekir. Bu altyapı, Pentagon tarafından belirlenen güvenlik standartlarına uygun olmalıdır ki, bu da önemli yatırımlar gerektirir. Yüksek güvenlikli bir ortamda bulunması gereken F-35A’lar için “Flightline Aircraft Shelters” inşa edilmesi gerekmektedir. Ayrıca ofisler, bakım atölyeleri ve simülatörler için binaların yanı sıra bu altyapılar, görevlerin planlanması ve değerlendirilmesi için “Special Access Program Facility” (SAPF) tipi tesisleri de içermektedir.
Ancak söz konusu tesis ve altyapılar çeşitli ülkelerde maliyet artışı ile bütçe sorununu beraberinde getirmektedir. Bu bağlamda Alman Hava Kuvvetleri’nin (Luftwaffe), NATO’nun nükleer planlarına katılımını sürdürebilmesi için sipariş ettiği 35 adet F-35A’ya ev sahipliği yapacak olan Büchel Hava Üssü de bahse konu artan altyapı maliyetlerinden ötürü beklenmedik bir yükle karşı karşıya kalmıştır.
Başlangıçta üssün altyapısını standartlara uygun hale getirmenin maliyeti 525 milyon euro olarak hesaplanmıştı. Ancak Şubat 2024’te, Wirtschaftswoche dergisi tarafından incelenen Alman Savunma Bakanlığı bütçe belgelerine göre, üssün iyileştirilmesinin beklenenden iki kat daha pahalıya mal olacağı ortaya çıktı. Oysaki mevcut dönemde “En kötü senaryoda, F-35 altyapısının maliyetinin 2027 yılına kadar 1.2 milyar euroya yükselmesi gerektiği” iddia edilmişti. Ardından Bakanlık, söz konusu tutarsızlığı açıklamak için projeyi detaylı bir şekilde planlamak için “yeterli zamanları olmadığını” savunmuştu.
ARD tarafından edinilen bilgiye göre ise habere konu maliyet artışı bitmiş değil. Bu çerçevede Alman Savunma Bakanlığı’ndan bir sözcü, Büchel Hava Üssü’nün altyapı maliyetinin 2 milyar euroya ulaşabileceğini doğruladı. Öyle ki bu rakam Şubat 2024’te yapılan tahminden 800 milyon euro daha fazla.
Projenin ilk F-35A uçağı teslim edilmeden önce tamamlanması gerektiği göz önüne alındığında, büyük bir işgücü gerektirecek ve bu da faturayı açıkça etkileyecektir. Nitekim Alman Savunma Bakanlığı da durumun böyle olduğunu öne sürerek “inşaat hızının” %60’ın üzerindeki artışı kısmen açıkladığını belirtmiştir. Ayrıca Bakanlık sözcüsü açıklamalarına “Bu proje Bundeswehr’in bugüne kadar üstlendiği en büyük ve en karmaşık proje.” diye de ekledi.
Belçika’da artan altyapı maliyetlerinden muzdarip
Lockheed Martin’den 34 adet F-35A sipariş eden Belçika, Eylül 2020’de Florennes ve Kleine-Brogel hava üslerinde gerekli altyapıyı inşa etmek için 300 milyon euroluk bir ödenek ayırmıştı. Ancak, iki yıl sonra, Belçika Savunma Bakanlığı, Belçika-Hollanda-ABD konsorsiyumuna, 10 yıllık bir kamu-özel sektör ortaklığı kapsamında “Florennes ve Kleine-Brogel üslerinin altyapısını modernize etmek” için 600 milyon euroluk bir ihale daha duyurdu.
Bakanlık, üs başına yaklaşık 300 milyon euro yatırım değerine sahip bu projenin, F-35 operasyonları ile bakım faaliyetlerinin teknik ve fonksiyonel gereksinimlerini karşılayacağını, aynı zamanda personelin yaşam koşullarının da iyileştirilmesine önem verileceğini belirtmişti.
İlgili Olarak
Birleşik Krallık’tan nükleer caydırıcılık yolunda savaş uçağı tedariki
Belçika’dan ek F-35 savaş uçağı tedariki
Marmara Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi bölümü öğrencisi. Uluslararası İlişkiler ve Savunma Sanayii araştırmacısı.
