İş Görmezlik Ödemesi Nedir? Nasıl Alınır ve Nasıl Hesaplanır?
Rapor Parası Nedir, Kimler Alabilir?
Rapor parası, resmi adıyla “geçici iş göremezlik ödeneği”, sigortalı bir çalışanın doktor raporuyla istirahatli olduğu günler için devlet tarafından sağlanan bir maaş desteğidir. Bu ödeme, kişinin hastalık, doğum ya da iş kazası gibi nedenlerle geçici süreyle çalışamadığı dönemi kapsar. Rapora konu olan süre boyunca işveren maaş ödemez; SGK bu sürede devreye girer ve çalışanın gelir kaybını kısmen karşılar. Ancak bu ödemenin yapılabilmesi için bazı şartların sağlanması gerekir.
Rapor Parası Nasıl ve Nereden Alınır?
Rapor parası alma süreci, çalışanın raporu aldıktan sonra işverene bildirmesiyle başlıyor. İşveren, raporu en geç 5 iş günü içinde SGK’nın e-rapor sistemine giriyor. SGK yetkilileri raporu kontrol ediyor, onay sürecini tamamlıyor ve onayın ardından ödeme PTT’ye yönlendiriliyor. Rapor parası hazır olduğunda çalışanın telefonuna kısa mesajla bilgilendirme geliyor. Bu bilgilendirme sonrasında çalışan, herhangi bir PTT şubesine giderek kimliğiyle birlikte rapor parasını çekebiliyor. İnternet üzerinden ödeme durumu ise E-Devlet platformu üzerinden takip edilebiliyor.
Rapor Parası Almanın Şartları Neler?
Rapor ödemesinden faydalanabilmek için bazı kriterlerin karşılanması gerekiyor. Öncelikle rapor alınan tarihten geriye doğru son bir yıl içinde en az 90 gün prim ödemesi yapılmış olması şart. Ayrıca alınan raporun SGK sistemine eksiksiz şekilde girilmesi ve raporda mutlaka bir teşhisin yer alması gerekiyor. Boş bırakılan, eksik girilen ya da teşhis içermeyen raporlar SGK tarafından geçersiz sayılabiliyor. Bir diğer önemli nokta ise hastanenin raporu hangi sosyal güvenlik merkezine bildirdiğidir. Çalışanın bağlı bulunduğu SGK müdürlüğüne iletilmeyen raporlar işleme alınmayabiliyor. Bu nedenle hastane ya da işveren tarafından yapılan bildirimlerin doğru SGK birimine yapılması büyük önem taşıyor.
Rapor Parası Nasıl Hesaplanır?
Rapor parası hesaplaması, çalışanın son 3 ayda aldığı brüt ücret ve bu dönemdeki prim gün sayısı dikkate alınarak yapılıyor. Öncelikle son 3 aya ait toplam brüt gelir belirleniyor. Ardından bu toplam, yine aynı dönemdeki prim gün sayısına bölünüyor ve günlük kazanç hesaplanıyor. SGK, raporlu olunan gün sayısından ilk iki günü çıkarıyor, çünkü ilk 2 gün için ödeme yapılmıyor. Elde edilen günlük kazanç, geriye kalan gün sayısıyla çarpılıyor.
Ödeme tutarı, tedavi şekline göre farklılık gösterebiliyor. Eğer çalışan ayakta tedavi görüyorsa, SGK günlük kazancın üçte ikisini ödüyor. Yatarak tedavide ise bu oran yarıya düşüyor. Bu şekilde hesaplanan tutar, SGK’nın onay süreci tamamlandığında çalışanın hesabına PTT aracılığıyla yatırılıyor.
Rapor Parasıyla İlgili Bilinmesi Gereken Diğer Bilgiler
SGK, iş kazaları durumunda farklı bir uygulama yapıyor. İş kazasına bağlı olarak alınan raporlarda, ilk iki gün de dahil olmak üzere tüm rapor süresi için ödeme yapılıyor. Öte yandan bazı işverenler, çalışanın maaşını kesmeden tam ödemeye devam ediyor ve SGK’dan aldığı rapor parasını çalışandan talep etmiyor ya da mahsuplaşıyor. Bu durum, işyeri politikalarına göre değişkenlik gösterebiliyor.
Ödeme onaylandığında, e-Devlet sisteminde “İş Göremezlik Ödemesi Sorgulama” başlığı altında tüm bilgiler görüntülenebiliyor. Daha önce alınan rapor ödemeleri de aynı ekrandan kontrol edilebiliyor. Her ne kadar ödeme süreci büyük ölçüde otomatik ilerlese de, bazı durumlarda eksik ya da hatalı girişler nedeniyle ödeme yapılmayabiliyor. Bu gibi durumlarda SGK’ya doğrudan başvurmak gerekebiliyor.
