Meme kanseri sonrası bebek sahibi olunabilir mi?
Meme kanseri tedavimi tamamlandıktan sonra bebek sahibi olabilir miyim?
Meme kanseri tedavisi sonrası gebe kalabilirsiniz. Ancak bazı noktalara dikkat edilmesi gerekmektedir:
İdeal olarak, meme kanseri tanısı aldıktan sonra 2 yıl süreyle gebe kalınmaması önerilir. Bu dönemde hastalık tekrar riski daha yüksektir ve ek tedavi süreci devam etmektedir. Bu nedenle, ilk 2 yıl gebe kalmamak daha güvenlidir.
Peki bu süre içinde yanlışlıkla gebe kalırsam hastalığım etkilenir mi?
Yapılan çalışmalarda, meme kanseri tanısı sonrası erken dönemde gebe kalındığında hastalık tekrar riskinin artmadığını gösterilmiştir ancak bu çalışmalardaki hastaların çoğu hastalık tekrar riskinin daha az olduğu, daha erken evre veya ek tedavi ihtiyacı olmayan hastalardır yani tüm meme kanserli hastaları temsil etmiyor olabilir.
Hormon reseptör testi pozitif olup tamoksifen içeren ilacı kullanması gereken hastalarda, tamoksifen kesildikten sonra gebe kalmak için 3 ay geçmesi beklenmelidir. Böylece bebekte sakatlık yaratacak risklerden kaçınılmış olur. HER-2 testi pozitif olup trastuzumab içeren ilacı kullanan hastalarda ise gebe kalmak için ilaç kesildikten sonra en az 7 ay beklemelidir. Aksi takdirde, ilacın yan etkileri nedeniyle oligohidramnios (su azalması) ve buna bağlı olarak bebekte pulmoner hipoplazi (akciğer gelişiminde gerilik) görülebilir.
Meme kanserinin kendisi veya tedaviler kısırlık/infertilite yapabilir mi?
Genç yaşta tanı alıp kemoterapi/radyoterapi alan hastalarda ilaca bağlı infertilite yani kısırlık veya doğurganlık azalması görülebilir. Bu risk kullanılan kemoterapi türü ile ilaç dozuna ve radyoterapi sahası ve verilen toplam doz ile ilişkilidir.
Meme kanseri sonrası hamilelik mümkün olsa da, her adımda uzman hekim rehberliğinde hareket etmek, sağlıklı bir gebelik süreci için büyük önem taşır.
Kanser tedavisi öncesinde doğurganlık koruma seçenekleri nelerdir?
Meme kanseri tedavisindeki bekleme süresi veya uygulanan tedaviler kadın doğurganlığını azaltabilir. Meme kanseri tanısı alan genç yaştaki hastaların önemli bir bölümü bu yan etkilerin farkında olmadan acele içinde ameliyat olmakta veya kanser tedavisine başlamaktadır. Halbuki bu azalmanın önüne geçmek mümkündür. Bunun için medikal onkoloji uygun görürse, tedavilere başlamadan önce çok hızlı bir şekilde Kadın Hastalıkları ve Doğum uzmanına başvurmak gerekmektedir. Hasta ile görüşüldükten sonra hasta için en hızlı ve uygun tedavi protokolü belirlenir. Eğer hasta evli veya partneri varsa hasta için en uygunu, tüp bebek yöntemi ile embriyo oluşturup, meme kanseri tedavisi bittikten sonra gelecekte kullanılmak üzere embriyoların dondurulmasıdır. Evli veya partneri olmayan hastalarda ise hastanın yumurtalıklarındaki yumurta taslakları olan oositler dondurulur. Oosit dondurmanın başarısı embriyo dondurmaya göre daha düşüktür.
Tedavi sonrası hamile kalırsam hastalığım tekrar eder mi?
Meme kanseri olduktan sonra hamile kalan hastalarda, hormon reseptör testi pozitif olsa bile (bu grup hastalarda kanser hücreleri kadınlık hormonlarına duyarlıdır) hastalık tekrar riski artmamaktadır. O yüzden ideal bekleme süresi sonrası güvenle gebe kalınabilir.
Kanser tedavisi nedeniyle her iki memesini de kaybeden kadınlar var, anne sütü vermeden bebek büyütmek bebek için sağlıksız bir durum mudur?
Anne sütünü çok değerli bir besin kaynağı olarak değerlendiriyoruz ve mümkün ise annelerin bebeklerini anne sütü ile beslemesini öneriyoruz. Ancak tedavi nedeniyle iki memesini de kaybetmek zorunda kalan hastalar farklı yöntemler ile bebeklerini eksiksiz bir şekilde besleyebilirler. Bu anne için ekstra bir endişe kaynağı olmamalıdır. Sadece meme kanseri değil başka nedenlerden dolayı bebeğine süt veremeyen anne sayısı tahmin edilenden daha fazladır.
Kemoterapi tedavisi sırasında cinsellik yaşanması hasta açısında tehlikeli midir? Nelere dikkat edilmelidir?
Kemoterapi tedavisi sırasında cinsellik yaşanması hasta açısında tehlikeli değildir. Aksine hastanın normal yaşamını sürdürebilmesi açısından faydalıdır. Dikkat edilmesi gereken en önemli şey gebe kalınmamasıdır. Tedavi sürecince doğum kontrol yöntemleri etkin şekilde uygulanmalıdır. Meme kanseri olup tedavi alanlarda en uygun doğum kontrol yöntemleri bakırlı rahim içi araç (spiral) veya prezervatiftir. Progesteronlu spirallerin kullanımı genelde güvenli bulunsa da kanser tekrarlama riskini artırabildiği konusunda az da olsa endişeler bulunduğundan dikkatli olunmalıdır.
Meme kanseri oldum ve kemoterapi ve/veya radyoterapi aldım, ileride çocuğumda sakatlığa yol açar mı?
Kanserin kendisi veya uygulanan tedaviler konjenital malformasyon riskini artırmamaktadır.