Putin’den 100 milyar dolarlık donanma planı
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, önümüzdeki 10 yıl için Rus Donanması’nın modernizasyonuna 8.4 trilyon ruble (yaklaşık 100 milyar dolar) bütçe ayrıldığını açıkladı. Bu yatırımın, yeni gemi ve deniz araçlarının inşasını kapsayacağı belirtildi.
Putin, Rus Donanması’nın geliştirilmesine yönelik bir toplantıda yaptığı konuşmada, “Önümüzdeki on yılda Rus Donanması için yeni gemi ve deniz araçlarının inşası için 8 trilyon 400 milyar ruble tahsis edildiğini belirtmek isterim. Bu kaynaklar, devlet silahlanma programı oluşturulurken dikkate alınmalıdır.” dedi.
Toplantı öncesinde Maliye Bakanı Anton Siluanov ile görüştüğünü aktaran Putin, “Bu ilkesel bir meseledir. Bu fonlar belirlenmiştir, ancak bunun gerçekleşmesi Rus Donanması’nın geliştirme programına bağlı olacaktır.” ifadesini kullandı.
Ekonomik Baskılar Altında Askeri Harcama Artışı
Rusya, son yıllarda uygulanan uluslararası yaptırımlar nedeniyle ekonomik zorluklarla karşı karşıya kaldı. Dünya Bankası verilerine göre Rusya’nın 2023 yılı GSYİH’sı 2.24 trilyon dolar olarak kaydedildi. Aynı dönemde ABD’nin GSYİH’sı 25.46 trilyon dolara ulaştı.
Petrol ve doğal gaz gelirlerinde 2023’te %24’lük bir düşüş yaşanırken, Ukrayna’daki savaş nedeniyle artan savunma harcamaları bütçeyi zorlamaya devam ediyor. Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü’ne göre, Rusya 2023 yılında savunmaya 84 milyar dolar harcadı. Bu, GSYİH’nın %5.9’una karşılık geliyor.
Hedefte Nükleer Deniz Gücü Var
Yeni yatırımın, öncelikle nükleer deniz gücünü oluşturan stratejik denizaltılar için kullanılması planlanıyor. Borei sınıfı denizaltılar, Sovyet döneminden kalan eski gemilerin yerini alacak şekilde tasarlandı. Her biri 700 milyon dolara mal olan bu denizaltılar, yaklaşık 10 bin kilometre menzile sahip 16 adet Bulava kıtalararası balistik füze taşıyabiliyor.
Severodvinsk’teki Sevmash tersanesinde 2013 yılından bu yana beş adet Borei sınıfı denizaltı teslim edildi, üç tanesi hâlen inşa halinde bulunuyor.
Saldırı Kapasitesi Artırılıyor
Yasen-M sınıfı nükleer saldırı denizaltıları, uzun menzilli Kalibr füzeleriyle donatılıyor. Bu sınıftaki her bir denizaltının maliyeti 1 milyar doları aşıyor. Bugüne kadar dört adet Yasen-M hizmete girdi, beş tanesinin daha 2030 yılına kadar teslim edilmesi hedefleniyor.
Amiral Gorshkov sınıfı fırkateynler de Rusya’nın suüstü filosunun modernizasyonunda öne çıkıyor. Bu fırkateynlerin sadece dördü şu anda hizmette; altı tanesi ise inşa aşamasında.
Tersane Kapasitesi ve Yaptırımlar
Üretim süreci, özellikle yaptırımlar ve altyapı eksikliği nedeniyle yavaş ilerliyor. Birleşik Gemi İnşa Şirketi, 2023 yılında Karakurt sınıfı korvet projelerinde gecikmelere yol açan motor tedariki sorunları yaşandığını bildirdi.
Sevmash ve Zvezda gibi büyük tersaneler iş gücü sıkıntısı yaşarken, büyük gemilere yönelik motor üretiminin yerlileştirilmesi için 10 yıllık bir süreye ihtiyaç duyulduğu ifade ediliyor.
Donanma Planlarında Eski Vaatler
Rusya daha önce de iddialı donanma planları açıklamıştı. 2011’de 2020’ye kadar 100 savaş gemisi üretme hedefi, finansman ve üretim kapasitesindeki sınırlamalar nedeniyle büyük oranda gerçekleşmemişti. 2018–2027 Devlet Silahlanma Programı yılda 50 adet gemi vaat etmişti, ancak bu sayı yıllık ortalama 30 adet civarında kaldı.
Küresel Denge ve Rakipler
ABD Donanması, 2024 bütçesinde 236 milyar dolarlık bir kaynakla 11 adet uçak gemisi ve 88 adet büyük savaş gemisini kapsayan bir kapasiteye sahip. Çin ise 370 adet gemilik bir donanmayla Rusya’dan daha geniş bir filoya komuta ediyor.
Rusya’nın bu yeni bütçesi, Çin ile iş birliği ya da rekabet ekseninde de değerlendiriliyor. Hindistan gibi Rus silah sistemlerini kullanan ülkelerle ortak projelerin gündeme gelmesi muhtemel görülüyor.
Putin’in 100 milyar dolarlık yatırım açıklaması, hem iç kamuoyuna istikrar mesajı vermeyi hem de uluslararası rakipleri caydırmayı amaçlıyor. Ancak mevcut üretim kapasitesi, altyapı eksiklikleri ve önceki hedeflerin gerçekleşmemesi, bu yeni planın da zorluklarla karşılaşabileceğine işaret ediyor.
Kaynak: SavunmaSanayiST.com / TASS – bulgarianmilitary
 
