Rusya ve Belarus’tan Su-75 savaş uçağı için ortak üretim hamlesi

Rosoboronexport Genel Müdürü Mikheev yaptığı açıklamada, Belarus ile Rusya’nın Su-75 uçağı alanında iş birliği yapmak istediğini söyledi.

Rus devlet haber sitesi Ria Novosti tarafından yapılan habere göre Rusya, Belarus ile havacılık alanında iş birliği yapmak istediğini duyurdu. Bu bağlamda Rus devlet şirketi Rosoboronexport Genel Müdürü Mikheev Birleşik Arap Emirlikleri’nde düzenlenen Dubai Airshow 2025’te yaptığı açıklamada Belarus ile olası iş birliği süreci üzerine çalıştıklarını ifade etti.

Mikheev, şirketin Belaruslu ortaklarla Su-75 Checkmate beşinci nesil savaş uçağının ortak üretimini araştırdığını ve Orta Doğu ve Asya-Pasifik bölgelerinde uçağa olan ilginin güçlü kaldığını belirtti. Army Recognition tarafından yapılan habere göre ise halihazırda uçağın prototipin son montaj hattında olduğu ve tam ölçekli uçuş denemelerinden önceki kilit adımlardan biri olan “tezgah testi” (bench-testing) aşamalarına doğru ilerlediği belirtildi.

Söz konusu program, Sukhoi’nin MAKS Hava Gösterisi’nde statik bir gösteri uçağını tanıttığı 2021 yılında resmen başladı. Ardından aynı yılın ilerleyen zamanlarında Dubai Hava Gösterisi’nde uluslararası lansmanı gerçekleşti. Moskova yönetimi projenin ilk uçuşunu 2023 gibi erken bir tarihte öngörüyordu fakat ülkeye uygulanan yaptırımlar, mali kısıtlamalar ve rekabet eden savaş zamanı üretim talepleri nedeniyle bu zaman çizelgesi kademeli olarak 2024’e ve ardından 2025’e kaydı.

Ek olarak Kasım 2025’te Dubai Hava Gösterisi’ndeki en son açıklamalarında Rus yetkililer, prototipin son montajına girdiğini ve yer denemeleri öncesinde tezgah ve platform testlerinden geçtiğini doğruladı. Ayrıca yetkililere göre ilk uçuşun da 2026 yılının başında yapılması planlanıyor.

Belarus ile Rusya arasındaki olası iş birliği durumu

Rusya’nın Belarus’un endüstriyel bir ortak olarak proje dahil etmek istemesinde temel olarak, projenin geliştirme maliyetlerini paylaşmak, üretim risklerini azaltmak, yaptırımlar altındaki tedarik zincirini korumak ve programın endüstriyel ayak izini Rus topraklarının ötesine genişletmek gibi birtakım hedefler yer alıyor.

Hakeza Rusya’nın Belarus gibi ülkelerle yapacağı iş birliği bütçe konusunda sıkıntı yaşayan ülkeler ile daha önceden Rus havacılık sistemleri kullanan ülkeler tarafından rağbet görmesi muhtemeldir. Bu strateji, Su-75’e, fiyat, teknoloji transferi ve yerel endüstriyel katılımın genellikle platform performansı kadar önemli olduğu Rusya’ya yakın pazarlarda rekabet avantajı sağlayabilir. Bununla birlikte, çokuluslu bir endüstriyel tabana ve önemli program fonlarına sahip olan F-35’in aksine, Checkmate’in hala talepleri kesin ihracat siparişlerine dönüştürmesi ve önemli ekonomik ve teknik zorluklara rağmen prototipten seri üretime geçiş yeteneğini kanıtlaması gerekiyor.

Belarus için projenin önemi ise yeni nesil radar kesit alanı (RKA) düşük savaş uçağı programına katılım, havacılık ve uzay endüstrisi için önemli bir niteliksel ilerleme sağlayacak ve aviyonik, optik ve elektronik harp sistemleri gibi kritik alanlarda uzmanlık geliştirilmesini sağlayacaktır. Ayrıca, Rus tedarik zincirleri ve uzun vadeli savunma iş birliği aracılığıyla karşılıklı bağımlılığı derinleştirerek Belarus’u Rusya-Belarus Birlik Devleti çerçevesine daha da entegre edecektir.

İlgili Olarak

Rusya Su-75 Checkmate savaş uçağının insansız modelini tanıttı

Rusya ve Belarus’tan Su-75 görüşmesi

Tarih, uluslararası ilişkiler ve savunma sanayii araştırmacısı