Tayvan geciken uçakları için ABD’ye tepkili
Tayvan Savunma Bakanlığı, ABD’den satın alınan 66 adet F-16 Block 70 (Viper) savaş uçağının teslimatının gecikmesiyle ilgili endişelerini dile getirerek, proje bütçesinin bir kısmını elinde tutabileceğini ve gecikmeden kaynaklanan “uygunsuz kazançlar” için tazminat talep edebileceğini belirtti.
28 Ekim’de yapılan Yasama Yuanı (Tayvan’ın tek meclisli ulusal yasama organı) oturumunda, Silahlanma Bakan Yardımcısı Chung Shu-ming, programın zamanında tamamlanamaması halinde hükümetin “kalan bütçeyi rezerve edeceğini” ve gecikme süresince üreticiden biriken kârı geri almaya çalışacağını söyledi. Ayrıca Chung, “Bu konu, ABD ziyaretim sırasında gündeme getirildi ve Tayvan-ABD program yönetimi toplantısında tartışıldı.” ifadelerini kullandı.
Söz konusu açıklamalar, milletvekili Hsu Chiao-hsin’in, 2019’da onaylanan 8 milyar dolarlık F-16V tedarik programında Hava Kuvvetleri’nin ilerleme kaydedememesini sorgulamasının ardından geldi. Defence Blog tarafından yapılan habere göre ilk plan, Tayvan’ın uçağı 2023 yılında teslim almaya başlaması ve 2026 yılına kadar 66 uçağın teslimatı tamamlanana kadar her birkaç ayda bir 4 ila 5 adet F-16V’nin teslim edilmesini öngörüyordu.
Ancak, 2025 yılının Mart ayına gelindiğinde Tayvan’a yalnızca 1 adet F-16V teslim edildi. Söz konusu teslim edilen uçak 6831 kuyruk numaralı çift kişilik bir F-16D modeli olup, ABD Başkanı Donald Trump’ın ilk yönetimi sırasında onaylanan ve 2019 Yabancı Askeri Satışlar (FMS) kapsamında sipariş edilen 66 adet F-16 Block 70 savaş uçağının ilki olarak kayıtlara geçti.
Bu süreçte Hava Kuvvetleri daha önce 2025 yılında 10 uçağın teslim edileceğini tahmin etse de 6 ay sonra yetkililer, tüm teslimatların gelecek yıl sonuna kadar tamamlanmasının “yüksek riskli bir hedef” olacağını kabul etti.
Hava Kuvvetleri Komutanı Korgeneral Lee Ching-yen, Dışişleri ve Ulusal Savunma Komitesi’ne, “tedarik zinciri kesintileri, Lockheed Martin’deki iş gücü eksiklikleri ve donanım-yazılım entegrasyon testleri” nedeniyle teslimat takviminin şu anda belirsiz olduğunu söyledi. Ayrıca Bakanlığın genel takvimi yeniden değerlendirdiğini ve Tayvan’ın teslim edilemeyen ekipmanlar için erken ödeme yapmamasını sağlamak amacıyla ödeme aşamalarını ayarladığını belirtti.
Başbakan Cho Jung-tai, gecikmelerin devam etmesi halinde hükümetin “üreticiye karşı yasal işlem başlatmayı” düşünmediğini söyledi. Cho Jung-tai, F-16V anlaşmasının doğrudan tazminat talepleri içermeyen ABD Yabancı Askeri Satışlar (FMS) süreci aracılığıyla gerçekleştirildiğini de sözlerine ekledi. Durumu “Bu tür talepleri yalnızca Doğrudan Ticari Satışlar kapsamında takip edebiliriz” diye açıklayan Korgeneral Ching-yen, Tayvan’ın gecikmiş teslimat süresi için resmi olarak geri ödeme talep etmeyi planladığını vurguladı.
İlgili Olarak
Tayvan Fransız savaş uçaklarıyla ilgileniyor
Tayvan ilk F-16 Viper’ını teslim aldı
Marmara Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi bölümü öğrencisi. Uluslararası İlişkiler ve Savunma Sanayii araştırmacısı.
