Trump’ın tarife söylemleri ve jeopolitik gelişmeler emtia piyasalarını etkiliyor
Tarifeler yoluyla ABD’nin önemli ticaret ortaklarıyla yaşanabilecek sorunlara dair kaygılar öne çıkarken, jeopolitik risklerin varlığını koruması da varlık fiyatları üzerinde etkili oldu. Trump’ın adımlarının ABD’de enflasyonist baskıları artırabileceği ve bu zamana kadar enflasyonla mücadelede önemli mesafe kaydeden ABD Merkez Bankası’nın (Fed) politika alanını daraltabileceğine ilişkin soru işaretleri ise fiyatlamaları zorlaştırdı.
Fed yetkililerinin sözlü yönlendirmeleri de takip edildi. Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee, enflasyonun 2022’de ulaştığı 40 yılın en yüksek seviyesinden düşürülmesinde büyük ilerleme kaydedildiğini vurgulayarak ekonomideki belirsizlik düzeyinin ve Trump yönetiminin tarifeler konusunda gelişen politikalarının etkisinin olabileceğini belirtti.
Asya tarafından ise Çin Ticaret Bakanı Vang Vıntao, ABD’nin Çin’den ithal ürünlere getirdiği %10 ek gümrük vergisinin ikili ilişkileri olumsuz etkilediğini belirtti. Vang, yeni atanan ABD’li mevkidaşı Howard Lutnick’e yazdığı mektupta, “Tek taraflı tarife artışları normal ekonomik ilişkileri olumsuz etkiliyor. Sorunları eşit temelde diyalog ve müzakere ile çözmeyi umuyoruz.” ifadesini kullandı.
Trump, Rusya Devlet Başkanı Putin ile Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy’nin bir araya gelmeleri gerektiğini kaydederek, “Bir ateşkes görmek ve anlaşmanın yapılmasını istiyorum. Bence anlaşmayı yapmak için bir şansımız var.” dedi.
ALTIN FİYATLARI REKOR KIRMAYA DEVAM EDİYOR
Dünya genelinde devam eden jeopolitik belirsizlikler ve Trump’ın yeni gümrük tarifelerinin yarattığı endişeler, altın fiyatlarını rekor seviyelere taşımaya devam ediyor. Bu gelişmelerle 8 haftadır üst üste değer kazanan altının ons fiyatı geçen hafta da 2.954,89 dolar seviyesini görerek rekorunu tazeledi. Geçen hafta altında %1,7, gümüşte %1,1 ve paladyumda %0,5 artış yaşanırken, platinde %1,1 azalış görüldü.
BAKIR FİYATLARINA AŞAĞI YÖNLÜ REVİZE
Baz metallerde ise bakır hariç pozitif bir seyir izlendi. ABD merkezli Citigroup, ABD’nin geniş kapsamlı karşılıklı gümrük tarifelerinin ilk çeyrekte yürürlüğe girme olasılığının azalması nedeniyle, bakır için 6-12 aylık fiyat tahminini aşağı yönlü revize etti. Geçen hafta bakır fiyatları %2,1 azalırken, alüminyum %0,2, nikel %0,8, çinko %1,2 ve kurşun %0,7 arttı.
DOĞAL GAZ FİYATLARI İKLİM KOŞULLARI NEDENİYLE YÜKSELDİ
Geçen hafta petrol fiyatları, ABD’de stokların beklenenden fazla arttığını gösteren verilerin ve Rusya-Ukrayna Savaşı’nda barışın sağlanmasına yönelik çabaların etkisiyle düştü. ABD’nin ticari ham petrol stokları, piyasa beklentisi olan 2 milyon 200 bin varillik artışın üzerinde, 4 milyon 600 bin varil artarak 432 milyon 500 bin varile yükseldi. Bu durum, talebin beklenenden zayıf olduğuna işaret ederek fiyatlar üzerinde baskı oluşturdu. Doğal gaz fiyatlarında ise iklim koşulları etkili oldu. Mart ayının başında Kuzey Kutbu’ndan gelen aşırı soğuk hava dalgasının Kuzey Amerika’nın büyük bir kısmını etkilemesi ve ısıtma giderlerini artıracağı öngörüsü fiyatların yükselmesine neden oldu.
Bu gelişmelerle geçen hafta Brent petrolün varil fiyatı %0,7 düşüşle 73,9 dolardan tamamladı. New York Ticaret Borsasında işlem gören doğal gazın İngiliz termal birimi (MMBtu) cinsinden fiyatı %12,6 artışla tamamlandı.
TARIM EMTİALARINDA KARIŞIK SEYİR
Geçen hafta tarım emtialarında karışık bir seyir izlendi. ABD Tarım Bakanlığı (USDA), Trump yönetiminin federal hükümeti yeniden yapılandırma çabaları kapsamında daha önce onaylanan ancak dondurulan 20 milyon dolarlık fonu serbest bırakacağını duyurdu. Çin Devlet Konseyi ise büyük tahıl üretim bölgelerine yönelik teşvik ve sübvansiyon sistemlerinin iyileştirilmesi, biyoteknoloji tarımının sanayileştirilmesi gibi çeşitli önlemler içeren planlarını açıkladı. Brezilya Ulusal Enerji Konseyi, zorunlu biyodizel karışım oranını %15’e yükseltmek yerine %14 seviyesinde tutmaya karar verdi. Tayland’da ise hükümetin pirinç çiftçilerini destekleme önlemleri beklentileri karşılamadı.
Geçen hafta Chicago Ticaret Borsasında kile başına fiyatlar soya fasulyesinde ve mısırda %0,4 artarken, pirinçte %3 ve buğdayda %1,6 azaldı. ABD’de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange’de libre bazında fiyatlar, şekerde %3,1 artarken pamukta %1,3 ve kahvede %4,5 azaldı. Kakaonun ton başına fiyatı ise %11,5 azalışla tamamladı.
